De gevolgen van een mogelijke stroompanne
De federale overheid heeft een crisisplan opgemaakt waarbij in bepaalde geografische gebieden zich tijdelijk stroomonderbrekingen kunnen voordoen. Deze stroomonderbrekingen zouden zich in eerste instantie gecontroleerd voordoen tussen 17 en 20u. Wat zijn concreet de gevolgen zowel voor werkgevers als werknemers indien de elektriciteit deze winter zou uitvallen?
- De stroomonderbreking is aangekondigd
De werkgever is verplicht de nodige maatregelen te treffen om de werknemers werk te verschaffen en is gehouden om loon te betalen voor deze verrichte arbeid. Dit betekent dat de werkgever moet anticiperen op de aangekondigde stroomonderbrekingen, bijvoorbeeld: het plaatsen van een noodgenerator, werkherschikking, occasioneel thuiswerk, onderhoudswerken uitvoeren enzovoort.
Wanneer de stroomonderbreking aangekondigd is, kan de werkgever moeilijk verantwoorden dat het om een onvoorziene gebeurtenis of overmacht gaat. Als de werkgever geen alternatieven vindt of geen gepast werk heeft voor de werknemers, dient hij voor deze verloren uren een gewaarborgd dagloon te betalen aan zijn werknemers.
- De stroomonderbreking is onverwacht
In de situatie waarbij de stroomonderbreking niet vooraf werd aangekondigd of bij een volledige black-out, kan de werkgever niet de nodige maatregelen treffen om de impact hiervan op zijn onderneming te beperken. Ook hier blijft de werkgever verplicht om werk te verschaffen aan zijn werknemers. Er kunnen zich twee situaties voordoen:
- De stroomonderbreking gebeurt tijdens een begonnen arbeidsdag: indien de werkgever geen alternatieven heeft om de werknemers aan de slag te houden, moet de werkgever het gewaarborgd dagloon betalen voor de verloren uren;
- De stroomonderbreking duurt enkele dagen: de werkgever kan in deze situatie bij de RVA tijdelijke werkloosheid wegens overmacht inroepen, zowel voor de arbeiders als voor de bedienden. Overmacht veronderstelt een plotse onvoorziene gebeurtenis, onafhankelijk van de wil van de werkgever, die de uitvoering van de arbeidsovereenkomst tijdelijk onmogelijk maakt. Overmacht kan enkel ingeroepen worden indien een volledige dag niet gewerkt kan worden.
Een aanvraag voor tijdelijke werkloosheid wegens overmacht moet via een gemotiveerd dossier ingediend worden bij de RVA. Het is de directeur van het werkloosheidsbureau die bepaalt of er sprake is van een geldige overmachtssituatie!
- Werknemers raken niet (tijdig) op het werk door de stroomonderbreking
Enerzijds is de werkgever verplicht om werk te verschaffen aan zijn werknemers maar anderzijds is de werknemer verplicht het overeengekomen werk uit te voeren.
Er kunnen zich situaties voordoen waardoor de werknemer niet of niet tijdig op het werk geraakt, bijvoorbeeld geen openbaar vervoer, verkeerschaos door niet werkende verkeerslichten enzovoort. Bij aangekondigde stroomonderbrekingen hebben de werknemers geen recht op gewaarborgd dagloon. Zij worden verondersteld de nodige maatregelen te nemen om naar het werk te komen bijvoorbeeld: gebruik van alternatieve vervoermiddelen zoals fiets, alternatieve route, te voet enzovoort.